Sỏi thận là một bệnh lý phổ biến có thể gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời. Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị sỏi thận, trong đó tán sỏi thận qua da là một kỹ thuật hiện đại, ít xâm lấn và mang lại hiệu quả cao. Vậy phương pháp này là gì? Cách thực hiện ra sao? Ai là đối tượng phù hợp để áp dụng? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tán sỏi thận qua da.
Tán sỏi thận qua da (Percutaneous Nephrolithotomy - PCNL) là một phương pháp điều trị sỏi thận bằng cách tạo một đường hầm nhỏ qua da để tiếp cận trực tiếp vào thận và loại bỏ sỏi. Đây là phương pháp xâm lấn tối thiểu, giúp giảm đau và thời gian hồi phục so với phẫu thuật mở truyền thống.
Phương pháp này thường được chỉ định cho những bệnh nhân có sỏi thận kích thước lớn (thường trên 2cm), sỏi phức tạp hoặc khi các phương pháp khác như tán sỏi ngoài cơ thể hay nội soi niệu quản không hiệu quả.
2. Quy trình thực hiện tán sỏi thận qua da
2.1. Chuẩn bị trước khi thực hiện
Thăm khám và chẩn đoán: Bệnh nhân sẽ được thực hiện các xét nghiệm như siêu âm, chụp CT hoặc X-quang để đánh giá kích thước, vị trí của sỏi.
Xét nghiệm máu và nước tiểu: Nhằm kiểm tra chức năng thận, tình trạng nhiễm trùng và đông máu.
Ngưng dùng một số loại thuốc: Nếu bệnh nhân đang dùng thuốc chống đông máu, bác sĩ sẽ yêu cầu ngưng sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định.
Nhịn ăn: Bệnh nhân cần nhịn ăn ít nhất 6-8 giờ trước khi thực hiện thủ thuật.
2.2. Các bước thực hiện
Gây mê toàn thân: Bệnh nhân được gây mê để không cảm thấy đau trong quá trình thực hiện.
Tạo đường hầm vào thận: Bác sĩ rạch một vết nhỏ trên da vùng lưng, sau đó dùng kim và dụng cụ chuyên dụng để tiếp cận thận.
Đưa ống nội soi vào thận: Một ống nội soi có gắn camera sẽ được đưa vào để quan sát và xác định vị trí sỏi.
Tán và lấy sỏi: Bác sĩ sử dụng tia laser hoặc sóng siêu âm để phá vỡ viên sỏi thành các mảnh nhỏ rồi hút ra ngoài.
Đặt ống dẫn lưu: Sau khi tán sỏi, một ống thông có thể được đặt để giúp dẫn lưu nước tiểu và mảnh vụn còn sót lại.
2.3. Hồi phục sau tán sỏi
Bệnh nhân có thể cần nằm viện từ 1-3 ngày để theo dõi.
Có thể cảm thấy đau nhẹ ở vùng thận, nhưng sẽ giảm dần sau vài ngày.
Cần uống nhiều nước để giúp thải các mảnh sỏi còn sót lại.
Tránh lao động nặng hoặc vận động mạnh trong vài tuần đầu.
Tái khám theo lịch hẹn để đảm bảo thận hoạt động bình thường và không còn sót sỏi.
3. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp tán sỏi thận qua da
3.1. Ưu điểm
Hiệu quả cao đối với sỏi lớn và phức tạp.
Ít xâm lấn hơn so với phẫu thuật mở, giảm nguy cơ biến chứng.
Thời gian nằm viện ngắn, hồi phục nhanh.
Giảm nguy cơ tổn thương đến mô thận.
3.2. Nhược điểm
Yêu cầu trang thiết bị hiện đại và bác sĩ có kinh nghiệm.
Có thể gây chảy máu nhẹ hoặc nhiễm trùng (hiếm gặp).
Không phù hợp cho bệnh nhân có rối loạn đông máu hoặc thận bị dị dạng.
4. Ai nên áp dụng phương pháp này?
Tán sỏi thận qua da thường được chỉ định cho:
Bệnh nhân có sỏi lớn trên 2cm hoặc sỏi san hô.
Sỏi nằm ở vị trí khó tiếp cận bằng phương pháp khác.
Bệnh nhân đã thất bại với các phương pháp điều trị khác như tán sỏi ngoài cơ thể hoặc nội soi niệu quản.
Tuy nhiên, phương pháp này có thể không phù hợp với bệnh nhân có rối loạn đông máu, nhiễm trùng nặng hoặc phụ nữ mang thai.
5. So sánh với các phương pháp khác
Phương pháp
Cách thực hiện
Đối tượng phù hợp
Thời gian hồi phục
Tán sỏi ngoài cơ thể
Dùng sóng xung kích để phá sỏi
Sỏi nhỏ dưới 2cm
1-2 ngày
Nội soi tán sỏi qua niệu quản
Đưa ống nội soi qua niệu quản để tán sỏi
Sỏi trung bình trong niệu quản hoặc bể thận
3-5 ngày
Tán sỏi thận qua da
Đưa dụng cụ qua da để tán và lấy sỏi
Sỏi lớn trên 2cm hoặc sỏi phức tạp
7-10 ngày
Phẫu thuật mở
Mổ hở để lấy sỏi
Sỏi quá lớn, dị dạng thận
2-4 tuần
6. Lời khuyên sau khi tán sỏi thận qua da
Uống ít nhất 2-3 lít nước mỗi ngày để tránh sỏi tái phát.
Hạn chế ăn thực phẩm giàu oxalate như rau bina, sô cô la, trà đen.
Giữ vệ sinh đường tiết niệu để phòng tránh nhiễm trùng.
Vận động nhẹ nhàng để cải thiện tuần hoàn và giúp thận hoạt động tốt hơn.
Tái khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe thận.
7. Kết luận
Tán sỏi thận qua da là một phương pháp điều trị hiệu quả cho những trường hợp sỏi thận lớn và phức tạp. Với ưu điểm ít xâm lấn, thời gian hồi phục nhanh, đây là lựa chọn phù hợp giúp bệnh nhân thoát khỏi tình trạng đau đớn do sỏi thận. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và tránh biến chứng, người bệnh cần thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ và có lối sống lành mạnh để ngăn ngừa sỏi tái phát.
Để lại bình luận