Thủy ngân (Hg) là một kim loại nặng có màu bạc, tồn tại ở dạng lỏng ở nhiệt độ phòng. Đây là một nguyên tố hóa học độc hại, dễ bay hơi và có thể phát tán vào không khí dưới dạng hơi thủy ngân. Khi con người hít phải hơi thủy ngân, chất này có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe.
Hơi thủy ngân có thể xuất hiện từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm:
Vỡ nhiệt kế, đèn huỳnh quang: Các loại nhiệt kế cũ hoặc bóng đèn huỳnh quang có chứa thủy ngân. Khi vỡ, chúng giải phóng hơi thủy ngân vào môi trường.
Hoạt động công nghiệp: Một số ngành công nghiệp như khai thác vàng, sản xuất pin, công nghệ hóa chất có thể thải hơi thủy ngân ra môi trường.
Nhiên liệu hóa thạch: Việc đốt than hoặc dầu mỏ cũng có thể giải phóng thủy ngân vào không khí.
Rác thải điện tử: Các thiết bị điện tử chứa thủy ngân khi bị đốt hoặc chôn lấp không đúng cách có thể gây ô nhiễm.
2. Hít phải hơi thủy ngân nguy hiểm như thế nào?
Khi hít phải hơi thủy ngân, cơ thể hấp thụ gần như toàn bộ lượng thủy ngân đó qua phổi và đi vào máu. Điều này có thể gây ra hàng loạt tác động nguy hiểm đến sức khỏe.
2.1. Ảnh hưởng đến hệ thần kinh
Hơi thủy ngân có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến não bộ và hệ thần kinh trung ương.
Các triệu chứng bao gồm mất trí nhớ, trầm cảm, lo âu, dễ cáu gắt.
Ở trẻ em, tiếp xúc với thủy ngân có thể làm giảm khả năng nhận thức, suy giảm trí nhớ và ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ.
2.2. Ảnh hưởng đến hệ hô hấp
Tiếp xúc với hơi thủy ngân có thể gây kích ứng đường hô hấp, dẫn đến khó thở, ho, viêm phổi.
Hít phải nồng độ cao có thể gây phù phổi cấp, dẫn đến suy hô hấp và tử vong.
2.3. Ảnh hưởng đến thận
Thủy ngân tích tụ trong cơ thể có thể gây tổn thương thận, làm suy giảm chức năng lọc độc tố.
Biểu hiện của nhiễm độc thủy ngân ở thận bao gồm tiểu ra máu, phù nề và suy thận.
2.4. Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa
Hít phải hơi thủy ngân có thể gây đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy.
Ở mức độ nghiêm trọng, có thể gây tổn thương niêm mạc ruột, xuất huyết tiêu hóa.
2.5. Ảnh hưởng đến tim mạch
Thủy ngân có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Việc tiếp xúc lâu dài có thể làm rối loạn nhịp tim và gây xơ vữa động mạch.
3. Dấu hiệu nhiễm độc hơi thủy ngân
Khi hít phải hơi thủy ngân, cơ thể có thể xuất hiện các triệu chứng sau:
Nếu tiếp xúc với nồng độ cao, người bệnh có thể rơi vào trạng thái co giật, hôn mê và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
4. Cách phòng tránh nhiễm độc hơi thủy ngân
Để bảo vệ sức khỏe trước nguy cơ nhiễm độc thủy ngân, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:
4.1. Xử lý đúng cách khi nhiệt kế hoặc bóng đèn huỳnh quang vỡ
Không dùng tay trần để nhặt: Hãy đeo găng tay hoặc dùng giấy cứng để thu gom các mảnh vỡ.
Mở cửa thông gió: Giúp hơi thủy ngân khuếch tán và giảm nguy cơ hít phải.
Dùng bột lưu huỳnh hoặc bột kẽm: Rắc lên vị trí thủy ngân đổ để hấp thụ chúng.
Không dùng máy hút bụi: Vì nhiệt độ cao của máy có thể làm hơi thủy ngân lan rộng hơn.
4.2. Giảm thiểu tiếp xúc trong công nghiệp
Công nhân làm việc trong môi trường có thủy ngân cần được trang bị đồ bảo hộ đầy đủ.
Kiểm tra nồng độ thủy ngân định kỳ trong không khí tại các nhà máy, khu công nghiệp.
Áp dụng các biện pháp xử lý khí thải hiệu quả để giảm phát tán hơi thủy ngân.
4.3. Hạn chế sử dụng sản phẩm chứa thủy ngân
Thay thế nhiệt kế thủy ngân bằng nhiệt kế điện tử.
Sử dụng đèn LED thay vì đèn huỳnh quang chứa thủy ngân.
Vứt bỏ rác thải điện tử đúng cách để tránh rò rỉ thủy ngân ra môi trường.
4.4. Chế độ dinh dưỡng giúp đào thải thủy ngân
Ăn nhiều thực phẩm giàu selen như cá hồi, hạt điều, trứng, tỏi, giúp trung hòa độc tính của thủy ngân.
Uống nhiều nước để hỗ trợ thận đào thải độc tố.
Bổ sung vitamin C từ trái cây như cam, chanh để tăng cường khả năng chống oxy hóa.
5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn nghi ngờ mình hoặc người thân đã hít phải hơi thủy ngân và có các triệu chứng như chóng mặt, run tay chân, suy giảm trí nhớ, hãy đến ngay cơ sở y tế để kiểm tra. Các bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm máu và nước tiểu để đánh giá mức độ nhiễm độc và có phương pháp điều trị thích hợp.
6. Kết luận
Hít phải hơi thủy ngân có thể gây ra nhiều tác hại nguy hiểm đến sức khỏe, đặc biệt là hệ thần kinh, hô hấp, thận và tim mạch. Việc nhận biết sớm các triệu chứng nhiễm độc và thực hiện các biện pháp phòng tránh sẽ giúp bảo vệ bản thân và gia đình khỏi nguy cơ này. Hãy hạn chế sử dụng sản phẩm chứa thủy ngân và nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường để giảm thiểu ô nhiễm thủy ngân.
Để lại bình luận