Chỉ số CYFRA 21-1 là gì?

CYFRA 21-1 là một trong những dấu ấn ung thư (tumor marker) được sử dụng phổ biến trong y học để hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi một số bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC - Non-Small Cell Lung Cancer). Xét nghiệm CYFRA 21-1 giúp bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh, theo dõi đáp ứng điều trị và phát hiện nguy cơ tái phát sau điều trị.

1. CYFRA 21-1 là gì?
2. Chỉ số CYFRA 21-1 có ý nghĩa gì?
2.1. Hỗ trợ chẩn đoán ung thư
2.2. Theo dõi hiệu quả điều trị
2.3. Phát hiện nguy cơ tái phát
3. Giá trị bình thường của CYFRA 21-1
4. Khi nào cần xét nghiệm CYFRA 21-1?
5. Những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm CYFRA 21-1
6. CYFRA 21-1 có thể thay thế các phương pháp chẩn đoán ung thư khác không?
7. Xét nghiệm CYFRA 21-1 được thực hiện như thế nào?
8. Lời khuyên khi xét nghiệm CYFRA 21-1
9. Kết luận

Chỉ số CYFRA 21-1 là gì? - mefact.org — Chỉ số CYFRA 21-1 là gì?

1. CYFRA 21-1 là gì?

CYFRA 21-1 là một đoạn protein của cytokeratin 19, một loại protein có mặt trong các tế bào biểu mô. Khi các tế bào ung thư phát triển và phân hủy, CYFRA 21-1 sẽ được giải phóng vào máu. Chính vì vậy, nồng độ CYFRA 21-1 trong huyết thanh có thể phản ánh mức độ hoạt động của tế bào ung thư.

2. Chỉ số CYFRA 21-1 có ý nghĩa gì?

2.1. Hỗ trợ chẩn đoán ung thư

Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC): CYFRA 21-1 có giá trị cao trong chẩn đoán NSCLC, đặc biệt là ung thư biểu mô tuyến và ung thư biểu mô vảy.
Ung thư bàng quang: Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng CYFRA 21-1 có thể tăng trong ung thư bàng quang.

2.2. Theo dõi hiệu quả điều trị

Xét nghiệm CYFRA 21-1 có thể giúp bác sĩ đánh giá mức độ đáp ứng của bệnh nhân với các phương pháp điều trị như phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị.
Nếu sau điều trị, chỉ số CYFRA 21-1 giảm, điều đó có thể cho thấy rằng phương pháp điều trị đang có hiệu quả.

2.3. Phát hiện nguy cơ tái phát

Ở những bệnh nhân đã điều trị khỏi ung thư, nếu CYFRA 21-1 tăng trở lại, điều này có thể là dấu hiệu của tái phát ung thư.

3. Giá trị bình thường của CYFRA 21-1

Thông thường, nồng độ CYFRA 21-1 trong máu của người khỏe mạnh dao động từ dưới 3,3 ng/ml. Tuy nhiên, giá trị này có thể thay đổi tùy theo phương pháp xét nghiệm của từng phòng thí nghiệm.

4. Khi nào cần xét nghiệm CYFRA 21-1?

Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm CYFRA 21-1 trong các trường hợp:

Người nghi ngờ mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ.
Bệnh nhân ung thư phổi đã và đang điều trị cần theo dõi đáp ứng điều trị.
Theo dõi bệnh nhân sau điều trị để phát hiện tái phát.

5. Những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm CYFRA 21-1

Có một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm CYFRA 21-1, bao gồm:

Các bệnh lý khác: Một số bệnh lành tính như viêm phổi, viêm phế quản mạn tính cũng có thể làm tăng nhẹ chỉ số CYFRA 21-1.
Mức độ tiến triển của ung thư: Ở giai đoạn càng muộn, CYFRA 21-1 thường càng tăng cao.
Tình trạng sức khỏe tổng quát: Bệnh nhân có bệnh lý khác hoặc tổn thương mô cũng có thể làm thay đổi mức CYFRA 21-1.

6. CYFRA 21-1 có thể thay thế các phương pháp chẩn đoán ung thư khác không?

Mặc dù CYFRA 21-1 là một xét nghiệm hữu ích, nhưng nó không thể thay thế hoàn toàn các phương pháp chẩn đoán khác như chụp CT, PET-CT, hoặc sinh thiết. Xét nghiệm này chỉ mang tính hỗ trợ, giúp đánh giá thêm về tình trạng bệnh.

7. Xét nghiệm CYFRA 21-1 được thực hiện như thế nào?

Xét nghiệm CYFRA 21-1 được thực hiện bằng cách lấy mẫu máu tĩnh mạch của bệnh nhân. Quy trình thường diễn ra như sau:

Nhân viên y tế lấy khoảng 3-5ml máu từ tĩnh mạch tay của bệnh nhân.
Mẫu máu được bảo quản và đưa đi phân tích trong phòng xét nghiệm.
Kết quả thường có sau 24-48 giờ.

8. Lời khuyên khi xét nghiệm CYFRA 21-1

Không cần nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm.
Hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá trước khi xét nghiệm để tránh ảnh hưởng đến kết quả.
Nên kết hợp với các xét nghiệm khác và khám chuyên khoa để có kết luận chính xác nhất.

9. Kết luận

Chỉ số CYFRA 21-1 là một dấu ấn ung thư quan trọng, đặc biệt trong việc chẩn đoán và theo dõi ung thư phổi không tế bào nhỏ. Tuy nhiên, xét nghiệm này không thể thay thế các phương pháp chẩn đoán khác và cần được kết hợp với các xét nghiệm lâm sàng để đưa ra kết luận chính xác nhất. Nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra kịp thời.