Các Mức Độ Của Xơ Gan

Xơ gan là một trong những bệnh lý nguy hiểm về gan, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh tiến triển qua nhiều giai đoạn khác nhau, mỗi giai đoạn có những triệu chứng và mức độ ảnh hưởng riêng đến sức khỏe người bệnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về các mức độ của xơ gan, dấu hiệu nhận biết và phương pháp điều trị hiệu quả.

• 1. Xơ Gan Là Gì?
• 2. Các Mức Độ Của Xơ Gan
• 2.1. Xơ Gan Giai Đoạn Đầu (Xơ Gan Còn Bù)
• 2.2. Xơ Gan Giai Đoạn Tiến Triển (Xơ Gan Mất Bù)
• 2.3. Xơ Gan Giai Đoạn Cuối (Giai Đoạn Biến Chứng Nặng)
• 3. Cách Phòng Ngừa Xơ Gan
• 4. Kết Luận

1. Xơ Gan Là Gì?

Xơ gan là tình trạng tổn thương gan mạn tính, trong đó các tế bào gan bị hủy hoại và thay thế bằng mô sẹo. Quá trình này làm suy giảm chức năng gan theo thời gian, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Nguyên nhân gây xơ gan có thể bao gồm:

• Viêm gan virus B, C
• Lạm dụng rượu bia
• Gan nhiễm mỡ không do rượu
• Nhiễm độc gan do thuốc hoặc hóa chất
• Bệnh gan di truyền

Bệnh xơ gan thường diễn tiến âm thầm qua nhiều năm trước khi xuất hiện các triệu chứng rõ ràng. Vì vậy, việc phát hiện sớm là rất quan trọng để kiểm soát và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.

2. Các Mức Độ Của Xơ Gan

Xơ gan phát triển qua ba giai đoạn chính: giai đoạn đầu (còn bù), giai đoạn tiến triển (mất bù) và giai đoạn cuối (giai đoạn biến chứng nặng nề).

2.1. Xơ Gan Giai Đoạn Đầu (Xơ Gan Còn Bù)

Ở giai đoạn này, gan vẫn có thể hoạt động tương đối bình thường mặc dù đã có sự xuất hiện của mô sẹo. Người bệnh ít có triệu chứng rõ rệt, hoặc chỉ gặp một số biểu hiện nhẹ như:

• Mệt mỏi, chán ăn
• Sút cân nhẹ
• Rối loạn tiêu hóa (đầy bụng, khó tiêu)
• Đôi khi có đau nhẹ ở vùng gan (hạ sườn phải)

Chẩn đoán:
Xơ gan giai đoạn đầu thường khó phát hiện qua triệu chứng lâm sàng, cần thực hiện các xét nghiệm như: xét nghiệm men gan, siêu âm gan, đo độ đàn hồi gan (Fibroscan) để đánh giá mức độ xơ hóa.

Điều trị:

• Kiểm soát nguyên nhân gây bệnh (điều trị viêm gan virus, cai rượu bia, giảm cân nếu có gan nhiễm mỡ)
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường thực phẩm giàu protein thực vật, vitamin và chất xơ
• Tập thể dục nhẹ nhàng, duy trì cân nặng hợp lý

2.2. Xơ Gan Giai Đoạn Tiến Triển (Xơ Gan Mất Bù)

Khi bệnh chuyển sang giai đoạn mất bù, chức năng gan suy giảm nghiêm trọng do mô sẹo ngày càng nhiều, cản trở dòng máu lưu thông trong gan. Người bệnh bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nặng hơn:

• Phù chân, cổ trướng (tích tụ dịch trong ổ bụng)
• Vàng da, vàng mắt
• Xuất huyết tiêu hóa (nôn ra máu, đi ngoài phân đen) do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản
• Ngứa da dữ dội do ứ mật
• Rối loạn tinh thần, mất trí nhớ, lú lẫn do não bị nhiễm độc (hôn mê gan)

Chẩn đoán:
Ngoài các xét nghiệm thông thường, người bệnh có thể cần nội soi dạ dày để kiểm tra tình trạng giãn tĩnh mạch thực quản, chụp MRI hoặc CT scan gan để đánh giá tổn thương.

Điều trị:

• Kiểm soát biến chứng: dùng thuốc lợi tiểu để giảm phù và cổ trướng, thuốc cầm máu để giảm nguy cơ xuất huyết
• Dùng thuốc hỗ trợ gan, giảm áp lực tĩnh mạch cửa
• Chế độ ăn ít muối để tránh giữ nước, hạn chế đạm động vật để giảm nguy cơ hôn mê gan
• Có thể cần ghép gan nếu tình trạng suy gan nghiêm trọng

2.3. Xơ Gan Giai Đoạn Cuối (Giai Đoạn Biến Chứng Nặng)

Ở giai đoạn cuối, gan hầu như không còn khả năng thực hiện chức năng của mình, kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm như:

• Suy gan hoàn toàn
• Nhiễm trùng ổ bụng do cổ trướng
• Xuất huyết tiêu hóa không kiểm soát
• Ung thư gan

Điều trị:
Lúc này, điều trị chủ yếu là chăm sóc giảm nhẹ, kiểm soát triệu chứng và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân. Ghép gan là phương pháp duy nhất có thể giúp người bệnh hồi phục hoàn toàn.

3. Cách Phòng Ngừa Xơ Gan

Mặc dù xơ gan là một bệnh lý nguy hiểm, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng những biện pháp sau:

• Tiêm phòng viêm gan B, C để giảm nguy cơ mắc bệnh gan virus
• Hạn chế rượu bia, không uống quá 2 đơn vị cồn/ngày đối với nam và 1 đơn vị cồn/ngày đối với nữ
• Ăn uống lành mạnh: tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn
• Duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục thường xuyên để ngăn ngừa gan nhiễm mỡ
• Hạn chế dùng thuốc tùy tiện, đặc biệt là các loại thuốc có thể gây hại cho gan
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình mắc bệnh gan, thói quen uống rượu, béo phì

4. Kết Luận

Xơ gan là một bệnh lý nguy hiểm, tiến triển qua nhiều giai đoạn với các mức độ khác nhau. Nhận biết sớm và can thiệp kịp thời có thể giúp kiểm soát bệnh và kéo dài tuổi thọ. Để bảo vệ sức khỏe, hãy duy trì lối sống lành mạnh, kiểm tra gan định kỳ và tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến gan, đừng chần chừ mà hãy đi khám ngay!